Deep Democracy

Over inclusieve besluitvorming en kunnen zeggen wat gezegd moet worden. Deep Democracy is een filosofie, theorie en methode ineen, die naast een andere manier van kijken ook praktische handvatten biedt. Het biedt een krachtige methode voor besluitvorming waarbij de wijsheid van de minderheid wordt meegenomen in het meerderheidsbesluit. Zonder te polderen. Zodat diversiteit binnen een groep wordt benut, gedegen draagvlak ontstaat en conflicten écht worden opgelost.

In 1988 sprak Arnold Mindell, Amerikaans psycholoog, fysicus en auteur, als eerste over Deep Democracy. Deep Democracy is democratisch omdat elke invalshoek bij besluitvorming van waarde is. De effectiviteit van besluiten is dan ook het hoogst wanneer zowel de meerderheids- als de minderheidsstem wordt benut. Het is deep omdat het op een praktische manier werkt met diepere emoties en bewustzijnsniveaus in een groep.

Inmiddels wordt Deep Democracy in meer dan 20 landen toegepast. Het wordt ingezet bij groepen in het bedrijfsleven, bij overheden en scholen, zowel in hiërarchische- als in platte organisaties.

De Lewis methode

Begin jaren negentig ontwikkelde het echtpaar Myrna en Greg Lewis in Zuid-Afrika de ‘Lewis-methode’. Het is een krachtig instrument met technieken en gespreksmodellen om binnen groepen met een uiteenlopende diversiteit conflicten op te lossen en besluiten te nemen.

Het succes van een groep is afhankelijk van de onderlinge relaties en verbindingen. In de kern van de Lewis-methode gaat het erom dat er gezegd kan worden wat gezegd moet worden, juist ook als het gaat om een afwijkende mening. Zonder te oordelen.

De onderstroom
Het gaat wringen wanneer mensen zich niet gehoord voelen, of als dat wat gezegd moet worden niet wordt gezegd. Dingen worden wel bij de koffieautomaat besproken, maar niet in de vergadering. Daarmee gebeurt er van alles in de onderstroom. Smoesjes, cynische grappen, ruzies en andere vormen van sabotage ontstaan wanneer een standpunt, mening of manier van doen niet openlijk wordt besproken, maar onderwater wel bestaat.

In Deep Democracy worden verschillen en botsende meningen dan ook niet weggepoetst, maar op respectvolle wijze onderzocht. In dialoog én in discussie. Door inclusie en ruimte geven aan alle perspectieven ontstaat vertrouwen en betrokkenheid. Diversiteit wordt gewaardeerd. De wijsheid van de minderheid wordt toegevoegd aan het meerderheidsbesluit. Zonder te polderen.

Gespreksmodel van de Lewis-Methode
De vijf stappen zijn erop gericht dat gezegd wordt wat gezegd moet worden waardoor mogelijke sabotage vermindert. Door op deze manier afwijkende meningen, gevoelens of conflicten in de onderstroom op te lossen wordt een organisatie of team weer effectief en efficiënt.

 1. Verzamel alle invalshoeken
Iedereen krijgt de ruimte om zijn stem te laten horen en ideeën te geven. Ook als die nét niet goed uitkomen.

 2. Zoek actief naar ‘het alternatief’
De afwijkende mening, onbewuste gedachten en gevoelens komen in het groepsbewustzijn en zijn daarmee beschikbaar voor het groepsproces.

 3. Verspreid ‘het alternatief’
In deze stap maak je het veilig om een andere mening te hebben en voorkom je dat mensen alleen komen te staan of tot zondebok worden gemaakt.

 4. Voeg de wijsheid van de minderheid toe
In stap 4 wordt het besluit genomen waarbij de wijsheid van de minderheid wordt toegevoegd aan het meerderheidsbesluit.

 5. Duik in de onderstroom
De gespreksmodellen en technieken van stap 5 leggen tegenstellingen bloot en lossen conflicten op.

Een Deep Democracy-procesbegeleider heeft meerdere tools en technieken tot haar beschikking. Naast de vijf stappen van de Lewis-methode, de Check-in en Check-uit, het Gesprek op voeten, het Weerbericht en het Niet-Gevoerde Gesprek.

Een professionele Deep Democracy-begeleider biedt geen oplossingen, maar begeleidt het proces door diep luisteren, met compassie en een neutrale houding, waardoor de groep zelf tot oplossingen kan komen.

Bronnen
Myrna Lewis: https://deep-democracy.net/
Boek: Deep Democracy. De wijsheid van de minderheid, Jitske Kramer, 2014 Thema