‘Nicolet, er werkt een jonge vrouw in ons nieuwe team en ik weet niet waarom, maar het loopt niet. Zij heeft echt haar kwaliteiten en een heel eigen aanpak, maar ze doet dingen die niet oké zijn. Als ik haar erop aanspreek heeft ze altijd een weerwoord. Ze vindt het zelf wel meevallen of het ligt niet aan haar, maar aan de situatie of aan een ander. Wat moet ik hier nu mee?’
Deze vraag krijg ik in vele variaties van leidinggevenden die worstelen met medewerkers die niet goed functioneren. Wat hier aan de hand is weet je niet. Daar is onderzoek voor nodig. Het kan een gebrek aan kennis of vaardigheden zijn, beperkende gedachten en gevoelens of gewoon weerstand.
Voordat we daarnaar gaan kijken vraag ik mij altijd hardop af of de verwachtingen wel duidelijk zijn. De eerste reactie is meestal: ‘Dat lijkt mij wel…’. Maar als we erover doorpraten lijkt het toch niet zo vanzelfsprekend te zijn.
Een ander voorbeeld dat ik regelmatig tegen kom in mijn praktijk. Het gaat om een coachee die heel hard werkt en de druk steeds groter voelt worden: ‘Mijn leidinggevende verwacht dingen van mij die niet kunnen. Ik krijg steeds meer werk en geen extra uren. Ik loop inmiddels maanden achter op schema. Ik doe mijn best, maar dit is niet vol te houden. Nog even en ik val om.’
Ook hier onderzoeken we wat er speelt waardoor iemand vast is komen te zitten. We kijken natuurlijk naar valkuilen (jezelf wegcijferen, over je grens laten gaan, perfectionisme enz.), maar ook naar het eigen aandeel in het creëren van die hoge verwachtingen.
Waar mensen samenwerken zijn verwachtingen
Dat wat je zelf verwacht van een ander, vind je meestal heel vanzelfsprekend. Daarom spreek je verwachtingen vaak niet goed uit. Er zijn tenslotte afspraken gemaakt over wat er moet gebeuren en alles lijkt duidelijk te zijn. Maar de tijd verstrijkt en het beeld dat je had komt niet overeen met de werkelijkheid. Dan ontstaat er wrijving en teleurstelling.
Hoe zorg je dat jullie wel tevreden zullen zijn met het resultaat?
Mij helpt het om mij eerst te realiseren dat het beeld dat ik voor ogen had van mij is. Ik heb het zelf gecreëerd.
Verwachtingenmanagement gaat over het managen van verwachtingen. Je hebt invloed op jezelf en anderen door helder te krijgen wat je verwacht en dat te delen. Maar andersom geldt het ook. Je kunt invloed uitoefenen op dat wat een ander van jou verwacht.
- Spreek de intentie uit
Neem de tijd om intenties helder te krijgen. Wat willen wij écht? Wat is jouw verwachting? Wat is mijn verwachting? Weet ik wat er van mij verwacht wordt? En wanneer het onduidelijk is: ‘Ik weet nu niet wat je van mij verwacht. Wat is precies de bedoeling?’
- Maak afspraken over het gewenste resultaat
Welk resultaat wil je zien? Hoe ziet dat er concreet uit? Kan ik aan die verwachting voldoen, is het reëel? Wat heb ik aan jou en wat heb jij aan mij? Wat spreken we af? Bespreek het wanneer je nog niet weet of je aan de verwachtingen kunt voldoen. Bijvoorbeeld zo: ’Ik heb even tijd nodig om (…). Vind je het goed als ik er morgen op terug kom? Dan spreken we af wat we verder doen.’
- Voorkom teleurstelling (‘Je verwacht het niet’)
Twijfels en vragen over het werk maken je wellicht kwetsbaar waardoor je de neiging hebt om niets te zeggen. Door de radiostilte wek je de indruk dat je lekker bezig bent. Wanneer na weken blijkt dat je niet meer kunt voldoen aan de afspraken is de ander teleurgesteld. Wanneer je elkaar kunt vertrouwen en open communiceert voorkom je teleurstelling. Deel relevante informatie en wees daar eerlijk over.
- Blijf in verbinding
Houd regelmatig contact, niet alleen per mail om te controleren of de ander op schema loopt. Oprechte interesse levert veel meer op. Vraag hoe het gaat en praat ook met andere betrokkenen.
- Bewaak de voortgang en stel bij
Lukt het nog om aan de verwachtingen te voldoen? Is het nodig om verwachtingen bij te stellen? Bespreek tijdig dat het anders loopt dan veracht. Wanneer verwachtingen niet uit zullen komen: ‘Wij hebben iets afgesproken, maar er zijn dingen veranderd. Kunnen we het er even over hebben?’
Hiermee is de cirkel rond. Je spreekt opnieuw je intentie uit, maakt nieuwe afspraken en blijft open in contact met de ander over hoe het gaat. Succes!
(c) 2016 Nicolette de Wijn