(Met handout in pdf)
Falend leiderschap heeft volgens Otto Scharmer te maken met het onvermogen van leiders om zich te verbinden met de veranderende realiteit om hen heen.
Persoonlijk begin ik elke opdracht met veldwerk in de omgeving waar de vraag vandaan komt. Vanuit mijn rol gezien is dat logisch. Ik heb informatie nodig en wil mij verbinden met de mensen die verandering willen realiseren.
Ook voor innovatieve leiders en anderen die zich bezig houden met vernieuwende projecten is het nodig om veldwerk te doen. Daarbij zijn waarnemen, invoelen en interesse de belangrijkste ingrediënten voor succes.
Een goede methode voor het betere veldwerk is de Sensing Journey (ook wel Learning Journey genoemd) van Otto Scharmer. Hiermee kom je uit je dagelijkse routine om de organisatie, het systeem of de uitdaging door de ogen van anderen te kunnen zien.
Waarom zou je een Sensing Journey ondernemen?
Heel simpel: je komt uit je eigen bubbel. Je ziet de realiteit met nieuwe ogen. Je genereert nieuwe ideeën én bouwt relaties op met mensen die een sleutelpositie kunnen vervullen in het uitproberen en ontwikkelen van die ideeën. Je zorgt voor een mindset-shift die je nooit kunt krijgen als je in meetings, trainingssessies of achter je computer blijft zitten.
Wat heb je nodig?
- Plaatsen waar het gebeurt. Wat zijn relevante plaatsen voor jouw intentie, jouw ambitie of vraagstuk? Waar ga je nieuwe dingen zien en ervaren?
- Innerlijke scholing. Dat wil zeggen: het oefenen van de innerlijke conditie van waaruit je met een open blik waarneemt, zonder oordeel. Leer oude gewoontes, gedachten en gezichtspunten van jezelf herkennen. Daardoor stel je jezelf in staat je te verbinden en in te tunen op wat er verandert om ons heen.
Handout Sensing Journey voorbereiden – De Wijn Coaching
Sensing Journey in 4 stappen
- Selecteer een goede plek. Ontmoet mensen in hun eigen context.
Je wilt iets creëren voor de toekomst. Van welke mensen en welke plaatsen kun je het meeste leren om die toekomst te realiseren? Je wilt inzicht krijgen in diverse gezichtspunten van verschillende belanghebbenden. Je wilt verschillende aspecten van het systeem leren kennen. Ga in gesprek met mensen in hun normale doen. Het moet geen werkbezoek met een vooraf gemaakte presentatie worden.
Twee criteria zijn belangrijk bij het kiezen van een goede plek:
1. Is het relevant voor wat je probeert te doen?
2. Is het een plaats (omgeving, afdeling, organisatie, groep mensen) waar je meer over wilt weten?
- Vooraf: Maak je eigen vragen helder
Wat wil je écht onderzoeken en ontdekken? Wat zijn je belangrijkste vragen? Vorm eventueel een groepje rondom die vragen. Schrijf op wat je eigen ideeën en verwachtingen zijn op dit gebied. Na de Sensing Journey kun je terugkijken naar wat je vooraf had aangenomen. Waar word je bevestigd en waar heb je nieuwe dingen gezien? Zo leer je ook hoe jouw eigen referentiekader bevestigd, dan wel breder wordt.
- Tijdens het bezoek: Doe onderzoek vanuit interesse en aandacht
Dat betekent dat je echt open staat en de dialoog aangaat. Het gaat echter niet alleen over het stellen van goede vragen en diep luisteren. Het gaat ook over toelaten van je eigen plezier en dat wat je leuk vindt aan de ander. Het durven om het niet te weten en het durven om echte interesse op te brengen voor de ander (denk bijvoorbeeld aan uitdagingen, blokkades, successen, inspiratie en wensen).
- Na afloop: Wacht met het checken van je telefoon!
Pak je notitieboek en beschrijf direct wat de belangrijkste dingen zijn die je hebt waargenomen: Wat sprong eruit? Wat heeft je verrast? Wat heeft je geraakt? Welke beweging zie je, wat wil er ontstaan? Wat blokkeert de beweging/bedoeling? Wat heb je waargenomen in het systeem? En in jezelf? Welke ideeën komen er spontaan op om mee te experimenteren?
Tot slot
- Koppel 1 of 2 belangrijke inzichten terug naar degenen met wie je hebt gesproken.
- Als je een Sensing Journey met een groepje hebt gedaan: Deel concrete informatie. Wat heb je gedaan, wie heb je gesproken? Praat over je bevindingen en genereer nieuwe ideeën.
Tip 1
Sensing Journeys kunnen ver van tevoren gepland zijn en veel tijd kosten, maar het kan ook spontaan ontstaan. Er komen steeds kansen voorbij waarvan je kunt leren voor wat je beoogt. Pak zo’n kans om er een Sensing Journey van te maken.
Tip 2
Ben je procesbegeleider of werk je samen in een groep? Gebruik deze handout om in groepen van 4 je veldwerk voor te bereiden.