Hoe geef je ruimte en steun aan Generatie Y?

Vervolg op: Generatie Y is de toekomst

Ik heb een student communicatie gecoacht die met de volgende vraag bij mij kwam: ‘Ik snap er niks van, ik ben serieus met mijn werk bezig en ik sta open voor feedback. Steeds word ik geconfronteerd met mensen die vinden dat ik het niet goed doe. Hoe moet ik met hen omgaan?’ Hij keek mij met van die oprechte bruine ogen aan. Ik vroeg hem een voorbeeld te geven. Glimlachend vertelde hij er een stuk of vijf. Dit is er één van: ‘Ik liep afgelopen vrijdagmiddag richting de uitgang en ik kwam de directrice tegen. Ik wilde iets aardigs zeggen dus ik zei: ‘Zo, heb je ook lekker weekend?’. Ze bleef stil staan en keek me boos aan. Ik schrok. Ze zei nog iets van dat het me niet aanging of zo. Van mijn stagebegeleider heb ik op mijn kop gekregen. Dit was volgens hun de zoveelste keer. Nu moet ik een verslag schrijven, maar ik weet niet wat ik aan mijzelf moet veranderen.’

De authentieke houding van Generatie Y doet vermoeden dat we met stevige, zelfbewuste mensen te maken hebben

Maar is dat wel zo? Opgevoed door Generatie X vindt 68% van de junioren zichzelf heel bijzonder. Deze generatie heeft te hoge verwachtingen van zichzelf. Ze is veeleisend en ongeduldig.* De grenzeloosheid van Generatie Y, 24/7 online zijn, de keuzestress, het altijd beschikbaar zijn voor de buitenwereld en de te hoge verwachtingen geven grote druk. Oververmoeidheid ligt op de loer en leidt steeds vaker tot burn-out bij jonge mensen.**

Twintigers zijn snel onzeker en van het stuk gebracht. Logisch, want ze zitten in de levensfase waarin ze afhankelijk zijn van waardering van buitenaf. Dit is de fase waarin je als jongvolwassene op zoek bent naar je maatschappelijke rol. Vragen als ‘Wie ben ik?’, ‘Wat kan ik?’ en ‘Hoe kom ik waar ik wil zijn?’ moeten de komende jaren beantwoord worden.

De jongeren van nu ontlenen hun identiteit niet aan geld en promotie maken. Zij draaien het om en zeggen: ‘Ik ben wie ik ben en daar moet mijn werk bij passen.’ Bang om hun identiteit te verliezen in het werk, haken ze af wanneer het plezier in het werk verloren gaat.

Dat jij leidinggevende bent zegt niet zo veel

Hiërarchie doet ze niets. Mensen van Generatie Y zijn alleen gevoelig voor leidinggevenden waar ze respect voor hebben. Oude patronen die allang niet meer functioneel zijn wekken allergische reacties op. Niets erger dan een gesloten organisatie met controlerende leidinggevenden, traagheid en inefficiënte processen. Alles moet snel gaan en transparant zijn.

Wat is er nodig om Generatie Y leiding te geven en hoe doe je dat?

Een rolmodel
Misschien kun je je nog herinneren dat je vroeger zelf een voorbeeld had. Zo’n authentieke senior, door ervaring wijs geworden. Geef het goede voorbeeld door jezelf te zijn en te laten zien hoe jij het doet. Sta open voor een begeleidende rol en zoek aansluiting door te luisteren. Niets is fijner dan een goede mentor te hebben. Zorg dat je beschikbaar en bereikbaar bent en wees duidelijk over wanneer je niet bereikbaar bent.

Realiteitszin
Praat over verwachtingen. Zorg ervoor dat jou verwachtingen duidelijk zijn en vraag naar de verwachtingen van de ander. Temper een beetje als dat nodig is zodat je de haalbaarheid vergroot. Laat zien dat je fouten mag maken (daar leer je van).

De mogelijkheid om te ontwikkelen en te leren
Geef coaching en begeleiding. Dat kan door je eigen coachende stijl in te zetten of door coaching te faciliteren. Geef opbouwende feedback (zonder emotionele lading). Laat jongeren korte opleidingen en cursussen volgen.

Ruimte om te experimenteren en te oriënteren
Geef junioren de kans om nieuwe dingen te proberen en om te oefenen met rollen. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan want daarvoor is een open en inspirerende omgeving nodig. Generatie Y heeft de flexibiliteit om snel te schakelen. Neem de oudere generaties mee in dit proces want anders stagneert de vernieuwing in de oude cultuur.

Waardering en invloed
Jongeren willen meetellen en meedoen. Geef complimenten (ook weer zonder emotionele lading). Je kunt het ook positieve feedback noemen, bedoeld om keuzes en handelingen te bevestigen en verder aan te moedigen. Vertel wat er moet gebeuren en laat de ander bepalen hoe. Vraag wat er beter kan binnen de instelling en wees oprecht geïnteresseerd in het antwoord.

Bewustwording van relaties
Organisaties zijn nog lang niet zo plat als jonge mensen denken. Help ze in het bewust worden van hun rol in het geheel. Het gaat niet alleen om de inhoud maar ook om onderlinge verhoudingen. Wanneer jij ‘de baas’ bent doe dan niet voorkomen alsof iedereen evenveel in de melk te brokkelen heeft. Wees duidelijk over taken en verantwoordelijkheden.

Timemanagement en energiemanagement
De grenzeloze Generatie Y heeft behoefte aan kaders. Zorg dat veranderprocessen in een tijdspad staan waar iedereen zicht op heeft. Help keuzes maken en prioriteren door hoofd- en bijzaken te scheiden. Vraag naar het energieniveau en geef ook hier het goede voorbeeld door goed voor jezelf te zorgen en rust uit te stralen. Start vergaderingen en andere bijeenkomsten met een korte meditatie.

Lukt het jou om zowel vrijheid als kaders te bieden?

Oefening

Houd zes weken een logboekje bij waarin je reflecteert op jezelf als leidinggevende. Hoe scoor jij op onderwerpen als: coachend leidinggeven, mentorschap, feedback geven, open staan en luisteren? Lukt het om te vertrouwen op de innovatieve kracht van jongeren in jou team of instelling?

Kies een paar onderwerpen waarop je jezelf wilt monitoren.
Neem dagelijks 10 minuten de tijd om terug te kijken op de dag en noteer met een paar zinnen hoe het gelukt is. Je kunt ook een cijfer geven.
Waarvan word je je bewust als je dit zes weken doet?
Wat ga je doen met dit inzicht?

Het E-book ‘5 Sleutels voor gezond functionerende medewerkers in de zorg ‘ kun je heel goed gebruiken als zelfcoachingsprogramma.

Tips

Wanneer je niet sterk bent in de coachende leiderschapsstijl neem dan zelf een coach.
Zorg voor kruisbestuiving binnen de instelling door groepjes jongeren en senioren bij elkaar te zetten. Het kunnen werkgroepen, intervisiegroepen of adviesgroepen zijn. Vraag jongeren te kijken naar kansen om te innoveren en laat het bespreken met de ouderen.
Maak gebruik van de lerende houding van Generatie Y. Junioren passen meteen toe wat ze geleerd hebben.

* http://www2.motivaction.nl/content/de-grenzeloze-generatie-en-de-opmars-van-de-bv-ik

** http://www.skb.nl/

Literatuur: op de site